Thomas Kirsch van Vluchtelingenwerk

Thomas Kirsch, teamleider maatschappelijke begeleiding bij VluchtelingenWerk Leiden, vindt dat SUN Leiden hulpvragers niet alleen financiële steun biedt, maar vooral ook rust geeft. “Het gaat niet om grote bedragen, maar het maakt wel een groot verschil.”

Zodra statushouders vanuit het asielzoekerscentrum een woning toegewezen krijgen in Leiden, start de begeleiding van VluchtelingenWerk. “We ondersteunen hen bij de huisvesting en bieden vervolgens twaalf maanden maatschappelijke begeleiding. Er komt in die periode ontzettend veel op mensen af,” begint Thomas Kirsch van VluchtelingenWerk Leiden.

Van zorg en onderwijs tot financiën en de Nederlandse cultuur, alles komt in die eerste periode aan bod. “We helpen mensen hun weg te vinden in de samenleving. Zelfredzaamheid is het doel,” legt Thomas uit. “Wij kunnen ze niet jarenlang blijven begeleiden. Na die twaalf maanden moeten ze het zelf doen en weten waar ze terecht kunnen voor eventuele hulp.”

Een klein bedrag, een groot verschil

Die eerste maanden zijn cruciaal. “Veel vluchtelingen beginnen met een uitkering, moeten inburgeren en hebben weinig financiële ruimte. Soms duurt het even voordat toeslagen binnenkomen. Dan zit je ineens met een leeg huis en een lege koelkast, terwijl je een gezin hebt dat moet eten.”

In zulke situaties komt SUN Leiden in beeld voor supermarktbonnen. Thomas: “Je denkt misschien: wat is 50 euro? Maar voor onze cliënten is dat het verschil tussen een week wel of niet kunnen eten. Het gaat niet om grote bedragen, maar het maakt wel een groot verschil.”

Dat geldt ook voor andere vormen van hulp die SUN kan bieden. “Sommige statushouders zijn heel gemotiveerd en willen zich ontwikkelen. Dan is er behoefte aan een laptop, bijvoorbeeld om een opleiding te volgen of om Nederlands te leren via YouTube. Het is fijn als SUN dat mogelijk kan maken.”

SUN biedt volgens hem niet alleen praktische steun, maar ook rust. “Het leven van veel van onze cliënten is op z’n zachtst gezegd chaotisch. Er speelt van alles: onzekerheid over geld, de toekomst, gezondheid. Een kleine bijdrage kan dan net genoeg zijn om ademruimte te geven.”

Van bedwantsen tot bakfiets

Thomas heeft meerdere voorbeelden paraat van situaties waarin SUN het verschil maakte. “Een gezin met kleine kinderen kampte met bedwantsen. Het bleek ontzettend hardnekkig en was kostbaar om op te lossen. Zij hadden dat geld zelf niet. Uiteindelijk wilde SUN de professionele bestrijding betalen. Die mensen waren zó opgelucht toen ze van de bedwantsen af waren.”

Een ander geval betrof een kind dat dringend een beugel nodig had. “De verzekering vergoedde het maar deels en het kind was bijna 18, dan zou het niet meer onder de basisverzekering vallen en werden de kosten nóg hoger. Als SUN toen geen garantie had gegeven voor het restantbedrag, was de behandeling misschien niet doorgegaan. Nu heeft dat kind zijn hele leven profijt van een goed gebit.”

En dan is er nog het verhaal van een gezin dat een woning kreeg toegewezen in Leiden-Zuid, ver van de taalschool van hun kinderen. “Ze moesten met twee bussen naar school, wat met zulke jonge kinderen eigenlijk niet te doen is. Dankzij SUN konden we een tweedehands bakfiets regelen, waarmee moeder de kinderen naar school kon brengen en niet meer afhankelijk was van het openbaar vervoer.”

Gegevens invullen

Thomas is enthousiast over de samenwerking met SUN, maar ziet ook ruimte voor verbetering. Het aanvraagproces vindt hij bijvoorbeeld best tijdrovend. “De aanvraag voor supermarktbonnen is vrij eenvoudig, maar bij andere aanvragen moet je veel gegevens invullen. Wij werken zelf met maandbegrotingen in Excel. Die gebruiken we ook voor aanvragen bij de voedselbank of Stichting Leergeld. Het zou ideaal zijn als we die gewoon konden meesturen met een SUN-aanvraag. Nu moeten we soms dezelfde gegevens op drie plekken opnieuw invullen.”

Soms vinden hij en zijn collega’s het lastig inschatten wat ze wel en niet kunnen aanvragen. “was er maar één overzichtelijk A4’tje waarop precies staat wat de criteria zijn. Maar ik begrijp ook dat dat lastig is omdat er naar elke situatie afzonderlijk wordt gekeken. SUN kijkt verder dan alleen het inkomen. Niet iedereen die hulp nodig heeft, valt netjes binnen de regels van toeslagen of regelingen. Juist dan is maatwerk zo belangrijk.”

Al heeft dat soms ook een schaduwzijde. “Iemand die zijn financiën op orde heeft en zuinig leeft, krijgt dan bijvoorbeeld geen laptop, terwijl zijn buurman die alles over de balk smijt en hoge schulden heeft wél geholpen wordt. Dat voelt soms oneerlijk.”

Ondanks de uitdagingen is Thomas dankbaar voor de samenwerking. “De mensen die wij begeleiden hebben vaak veel meegemaakt en starten hier met bijna niets. Dankzij SUN kunnen we ze soms net dat extra zetje geven. Dat maakt hun nieuwe begin in Leiden een stuk menswaardiger.”